ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ - Μισέλ Φουκώ

Σκληρόδετο βιβλίο.
Δημοτική γλώσσα, πολυτονικό σύστημα.
Άριστη κατάσταση. Αμεταχείριστο.
ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ
ΜΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Συγγραφέας: ΜΙΣΕΛ ΦΟΥΚΩ
Μετάφραση: ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΠΑΓΙΩΡΓΗΣ
Εκδόσεις: ΓΝΩΣΗ
Έτος εκδόσεως: 2008
Σελίδες: 546
Διαστάσεις: 21 Χ 15
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΟΙ ΑΚΟΛΟΥΘΕΣ
Η ΠΡΟΖΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
ΟΜΙΛΙΑ
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ
ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ, ΖΩΗ, ΓΛΩΣΣΑ
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΓΡΑΦΑ ΤΟΥ
ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
---
ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ: Ο άνθρωπος δεν είναι το αυτονόητο επίκεντρο και αντικείμενο της επιστήμης, παρά μια σχετικά πρόσφατη επινόηση προορισμένη να εξαφανιστεί στο προσεχές μέλλον. Γιατί ανέκυψε στο πλαίσιο ενός ορισμένου τύπου σκέψης, ο οποίος διαμορφώθηκε μόλις κατά τον δέκατο ένατο αιώνα και διαδέχτηκε άλλους τύπους σκέψης, θεμελιακά διαφορετικούς και ολότελα ξένους προς ό,τι αργότερα ονομάστηκε «άνθρωπος». Μελετώντας κυρίως την εξέλιξη των επιστημών της γλώσσας, της ζωής και της οικονομίας, από τον 16ο ως τον 19ο αιώνα, ο συγγραφέας δείχνει ότι αυτοί οι τύποι σκέψης αποτελούν κλειστές και αυτοτελείς δομές, με ολότελα ιδιόμορφες κάθε φορά προϋποθέσεις και συνέπειες. Από την εποχή της εμφάνισης του βιβλίου οι θέσεις αυτές προκάλεσαν πλήθος συζητήσεων και διαμαχών.
 
ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ( Les Mots et les Choses: Une archéologie des sciences humaines ) είναι ένα βιβλίο του Γάλλου φιλοσόφου Michel Foucault. Προτείνει ότι κάθε ιστορική περίοδος έχει υποκείμενες γνωσιολογικές παραδοχές, τρόπους σκέψης, που καθορίζουν τι είναι αλήθεια και τι είναι αποδεκτός λόγος για ένα θέμα, οριοθετώντας τις απαρχές της βιολογίας, της οικονομίας και της γλωσσολογίας. Η εισαγωγή στις απαρχές των ανθρωπίνων επιστημών ξεκινά με λεπτομερείς, ιατροδικαστικές αναλύσεις και συζήτηση για τα πολύπλοκα δίκτυα οπτικών γραμμών, κρυφότητας και αναπαράστασης που υπάρχουν στον ομαδικό πίνακα Las Meninas ( The Ladies-in-waiting, 1656) του Ντιέγκο Velázquez. Η εφαρμογή των αναλύσεων από τον Φουκώ δείχνει τους δομικούς παραλληλισμούς στις παρόμοιες εξελίξεις στην αντίληψη που συνέβησαν στους τρόπους που οι ερευνητές βλέπουν το θέμα στις ανθρωπιστικές επιστήμες.
 
Ο Μισέλ Πωλ Φουκώ (Michel Paul Foucault, 15 Οκτωβρίου 1926 - 25 Ιουνίου 1984) ήταν Γάλλος μεταδομιστής και μεταμοντερνιστής φιλόσοφος, συγγραφέας, ψυχολόγος και ψυχοπαθολόγος. Επηρεάστηκε έντονα από τα γραπτά των Φρίντριχ Νίτσε και Μάρτιν Χάιντεγκερ. Έγινε γνωστός από τις μελέτες που έκανε σχετικά με τις έννοιες και τους κώδικες, όπως οι "αρχές του αποκλεισμού", μέσω των οποίων λειτουργούν και αυτοκαθορίζονται οι κοινωνίες ενώ θεωρείται ένας από τους κυριότερους στοχαστές του Μάη του '68, αν και ο ίδιος ποτέ δεν αποδέχθηκε κάποια σύνδεση με τα γεγονότα που έλαβαν χώρα τότε. Στο συγγραφικό του έργο, ασχολήθηκε, κυρίως, με τη φυλακή, την τιμωρία, την αστυνομία, τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων, τη φροντίδα των πνευματικά ασθενών και τις διακρίσεις μεταξύ αυτών και των εμφρόνων.
Ο Μισέλ Φουκώ ήταν εκφραστής του πρώιμου δομισμού και του ύστερου μεταμοντερνισμού, ενώ απέρριπτε τη νεωτερικότητα ως προσπάθεια για ολικό μετασχηματισμό. Είχε διατυπώσει πως, ο άνθρωπος δεν είναι το αυτονόητο επίκεντρο και αντικείμενο της επιστήμης, παρά μια σχετικά πρόσφατη επινόηση προορισμένη να εξαφανιστεί στο προσεχές μέλλον. Επίσης, υποστήριξε ότι, ο λόγος δεν είναι απλή αναπαράσταση της επιθυμίας ή της εξουσίας, αλλά αυτό για το οποίο και μέσω του οποίου αγωνίζεται κανείς, δηλαδή, η εξουσία που διεκδικεί, για να ιδιοποιηθεί. Σχετικά με τη σεξουαλικότητα του ατόμου, διατύπωσε την άποψη ότι, αυτή αποτελεί την κεντρική στρατηγική με την οποία ο μέσος Ευρωπαίος ή Αμερικανός αστός συνηθίζει να αυτοκαθορίζεται και να οριοθετεί την ταυτότητά του. Ακόμα, προέβλεψε έναν μελλοντικό κόσμο, στον οποίο οι άνθρωποι θα αποκτούσαν όλο και περισσότερες εμμονές με το σεξ, το οποίο θα έπαιζε τον πρωταρχικό ρόλο στην ύπαρξή τους. Επιπροσθέτως, θεωρούσε τις φυλακές, τα νοσοκομεία και τα φρενοκομεία, μέσα αποκλεισμού της κοινωνίας. Ως προς τις φυλακές ειδικά, πίστευε πως, "αποτελούν έναν από τους κοινωνικούς μηχανισμούς που είχαν δημιουργηθεί για να πειθαρχεί η κοινωνία στα κελεύσματα των κρατούντων". Πέραν αυτού, είχε επισημάνει ότι, μέσα από την εξέταση των κοινωνικών αντιλήψεων πάνω στο θέμα των "μέσων αποκλεισμού", μπορεί να γίνει δυνατή η μελέτη της ανάπτυξης και των τρόπων της εξουσίας. Τέλος, μέσα από τη μελέτη "Τι είναι ο συγγραφέας", κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, αν και το σύστημα ιδιοκτησίας καθιστά αυτόν λειτουργό του καπιταλιστικού συστήματος, το χαμένο ιερό του στάτους αντισταθμίζεται από "τη συστηματική πρακτική της παραβίασης και μέσω αυτής της αποκατάστασης του κινδύνου για ένα γραπτό που τα ιδιοκτησιακά οφέλη του ακόμα κατοχυρώνονται". Παρόλ' αυτά, πάσχιζε συνεχώς να καταστήσει σαφές ότι, τα έργα του δεν απέβλεπαν στην ενθάρρυνση κινητοποίησης μέρους ή όλου του λαού, για την επίτευξη κάποιου κοινωνικού μετασχηματισμού (αν και ήταν υπέρ των μερικών μετασχηματισμών), καθώς ο ίδιος ήταν ενάντιος σε οποιαδήποτε ενέργεια και εξέλιξη αυτού του είδους.