Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΣΤΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΗΓΗΤΗ ΕΒΛΙΓΙΑ ΤΣΕΛΕΜΠΗ
Μαλακό εξώφυλλο.
Εξώφυλλα με αυτιά.
Δημοτική γλώσσα, μονοτονικό σύστημα.
Πλούσια εικονογράφηση / φωτογραφικό υλικό.
Εκτυπώθηκε σε 1.000 αντίτυπα.
Πολύ καλή κατάσταση. Αμεταχείριστο.
Οδοιπορικό.
Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ
ΣΤΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΗΓΗΤΗ ΕΒΛΙΓΙΑ ΤΣΕΛΕΜΠΗ (1668)Εισαγωγή - Μετάφραση - Σχόλια: ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΛΙΟΥΓΚΑΣ
Εκδότης: ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
Χρονολογία Έκδοσης: 2001
Αριθμός σελίδων: 150
Διαστάσεις: 24x17ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
- Πρόλογος
- Προλεγόμενα του συγγραφέα
- Βραχυγραφίες - Βιβλιογραφία
- ΕΙΣΑΓΩΓΗ
- 1. Η ζωή και το έργο του Εβλιγιά Τσελεμπή
- 2. Η Θεσσαλία στο «Οδοιπορικό» του Εβλιγιά Τσελεμπή
- ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - ΣΧΟΛΙΑ
- Ο σταθμός του παλιόκαστρου των Σερβίων (Serfice)
- Η χώρα του Ρωμ(ι)ανιά, παναπεί το θαυμαστό κάστρο της Ελασσόνας (Alasonya)
- Η κωμόπολη του Τυρνάβου (Tirnovi)
- Η παλαιός «τόπος των εμπόρων», δηλαδή η τρανή «σκάλα» της Λάρισας (Yenisehir)
- Σχετικά με τους σταθμούς που κάναμε και τα κάστρα που επισκεφτήκαμε από τη Λάρισα για την Κασσάνδρα (Kesendire) και το Βόλο (Kaloz)
- Η κωμόπολη του Αλμυρού (Ermiye)
- Το τρανό λιμάνι του Γιορόζ (Yoroz), παναπεί το παλιόκαστρο του Βόλου
- Το κάστρο του Αλεξάνδρου, παναπεί η παλιά πολιτεία της Κασσάνδρας
- Ο καζάς του Βελεστίνου (Volasin)
- Η όμορφη κωμόπολη των Φαρσάλων (Catalca)
- Το κάστρο των Τρικάλων (Tirhala)
- Το παράξενο κάστρο του ψηλού βραχόβουνου της Καλαμπάκας (Kalabak)
- Το ακμαίο κάστρο του Φαναρίου (Fener)
- Η κωμόπολη της Καρδίτσας (Kardisce)
- Η κωμόπολη του Μοσχολουριού (Maskilor Pinari)
- Η κωμόπολη του Τζουμά (Cuma)
- ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
- Leon Heuzey, Οδοιπορικό στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία το 1858
- Γλωσσάριο
- Ευρετήριο ονομάτων
- Κατάλογος εικόνων και πινάκων - Πηγές εικονογράφησης
- ΠΙΝΑΚΕΣ
---
(...) Στο πλαίσιο της παραπάνω οπτικής πρέπει να ενταχτεί, ασφαλώς, και η παρούσα εργασία του κ. Θεόδωρου Παλιούγκα, η οποία προσφέρει, για πρώτη φορά, στον έλληνα ερευνητή, αλλά και σε ένα ευρύτερο ελληνικό κοινό, το σύνολο του Seyahatname, που αναφέρεται στο θεσσαλικό χώρο: πρόκειται για κείμενο του γνωστού οθωμανού περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπή. Αν και πρόκειται για μετάφραση από τουρκική έκδοση του κ. Παλιούγκα, πρέπει να συγκαταριθμηθεί στις άλλες εκδόσεις, σε ελληνική γλώσσα, τμημάτων του Seyahatname, που αφορούν άλλες περιοχές του σημερινού ελλαδικού χώρου. Παρά το γεγονός ότι το κείμενο του Εβλιγιά πρέπει να μελετηθεί με κριτική διάθεση, λόγω των πολλών ιστορικών και άλλων ανακριβειών του, εντούτοις παρέχει πολύτιμα στοιχεία για την κοινωνία, την οικονομία, τους διοικητικούς θεσμούς, αλλά, κυρίως, για την καθημερινή ζωή των κατοίκων της Θεσσαλίας, κατά την εποχή αυτή, μέσα από ένα «άλλο» μάτι, αυτό ενός μέλους του ισλαμικού κατεστημένου της οθωμανικής αυτοκρατορίας. (...)
(ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)
Ο Εβλιγιά Τσελεμπή (τουρκ. Evliya Çelebi, αραβ. اوليا چلبي, Μ25 Μαρτίου 1611 - περίπου 1682) ήταν Οθωμανός χρονογράφος και περιηγητής.
Εικάζεται πως το όνομα Εβλιγιά είναι ψευδώνυμο που υιοθέτησε προς τιμή του δασκάλου του Εβλιγιά Μεχμέτ Εφέντη, του οποίου υπήρξε «πνευματικό τέκνο», αν και στο έργο του ο ίδιος δεν κάνει καμία σχετική αναφορά. Γεννήθηκε το 1611 στη συνοικία Ουνκαπάν της Κωνσταντινούπολης. Όσα παραδίδει ο ίδιος σχετικά με την καταγωγή του πατέρα του είναι αντιφατικά και σε ορισμένες περιπτώσεις απίθανα. Θεωρείται πιθανό πως η οικογένεια του πατέρα του καταγόταν από την Κιουτάχεια και εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη μετά την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς. Ο πατέρας του ήταν χειροτέχνης κοσμημάτων στην Αυλή του Σουλτάνου. Η μητέρα του καταγόταν από τον Καύκασο και κατά τον Εβλιγιά Τσελεμπή ήταν συγγενής του Μελέκ Αχμέντ Πασά χωρίς να είναι σαφές το είδος της συγγένειάς του, πιθανώς αδελφός της. Ο ίδιος παραδίδει ακόμα πως είχε έναν αδελφό και μία αδελφή. Για επτά χρόνια ήταν μαθητής στο μεντρεσέ του Χαμίντ Εφέντη στην Κωνσταντινούπολη και εκπαιδεύτηκε ακόμα ως αφηγητής του Κορανίου. Το 1636 διακρίθηκε με μία αφήγησή του κατά τη διάρκεια του «Λεϊλάτ αλ καντρ» («Νύχτα του Πεπρωμένου») και παρουσιάστηκε από τον σιλαχντάρ Μεχμέντ Αχμέντ Αγά ενώπιον του σουλτάνου, ο οποίος έδωσε εντολή να γίνει δεκτός στο παλάτι. Εκεί εκπαιδεύτηκε στην καλλιγραφία, στη μουσική και στην αραβική γραμματική.
Αφού περιηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έγραψε λεπτομερώς για κτίρια, αγορές, ήθη, έθιμα και πολιτισμό, από το 1640 μέχρι το 1676 ξεκίνησε τις περιηγήσεις του εκτός της Πόλης. Οι γραπτές του εντυπώσεις συγκεντρώθηκαν σε ένα δεκάτομο έργο, το «Seyahatnâme» (Σεγιαχατναμέ - «Βιβλίο των ταξιδιών») ή σύμφωνα με το χειρόγραφο της Βιέννης Tarikh-i Seyyah («Χρονικό του περιηγητή»). Εκεί περιλαμβάνονται εντυπώσεις από ταξίδια του στον ελλαδικό χώρο, τη Βαλκανική, την Αυστρία, τη Βόρειο Αφρική, την Ανατολία, την Περσία και το Κάιρο. Χρησιμοποιεί την καθομιλουμένη γλώσσα της εποχής.
Ο Εβλιγιά Τσελεμπί έχει σημειώσει μια συγκεκριμένη συνάντηση με την Καγιά Σουλτάν στο Βιβλίο των ταξιδιών του.Ένα ολόκληρο κεφάλαιο του βιβλίου είναι αφιερωμένο στην Καγιά Σουλτάν,από την εγκυμοσύνη της στο θάνατό της.
Η Καγιά Σουλτάν ήταν Οθωμανή Πριγκίπισσα,κόρη του Σουλτάνου Μουράτ Δ' και της Χασεκί Αϊσέ Σουλτάν και ανιψιά του Σουλτάνου Ιμπραήμ Α'.Ήταν εγγονή του Σουλτάνου Αχμέτ Α' και της Μαχπεϊκέρ Κιοσέμ Σουλτάν.
Το έργο του Τσελεμπή τοποθετείται σε ένα είδος ελαφρύτερης λογοτεχνίας που πρωταρχικός σκοπός της δεν είναι η ιστορική αλήθεια. Παρόλο που πολλές φορές αναφέρεται διεξοδικά και με ακρίβεια, ειδικά στα γεγονότα στα οποία ήταν παρών, άλλες φορές αναμιγνύει μύθους με ιστορικά γεγονότα. Προσπαθεί να παρουσιάσει το έργο του με λογοτεχνικό τρόπο και γι' αυτό τοποθετεί πολλές φορές τον εαυτό του παρόντα σε γεγονότα. Στην εποχή του, το «Βιβλίο των ταξιδιών» εθεωρείτο καλή ψυχαγωγία για τις γυναίκες του χαρεμιού. Αντίθετα με την πρακτική των μεγάλων φιλολόγων της εποχής, ο Τσελεμπή έγραφε σε γλώσσα απλή, χρησιμοποιώντας επίσης τοπικές εκφράσεις, ενίοτε γλαφυρές. Ορισμένες αφηγήσεις του θεωρούνται φανταστικές ή είναι βασισμένες σε άλλες πηγές. Χρησιμοποιώντας την φαντασία του περιέγραψε χώρες τις οποίες ποτέ δεν επισκέφτηκε. Οι μελετητές του έργου του μπορούν σήμερα να ξεχωρίσουν το ψεύτικο από το αληθινό, έτσι το δεκάτομο έργο του παραμένει πολύτιμο για τις εκτενείς πληροφορίες που παρέχει γύρω από την κατάσταση που βρίσκονταν οι πόλεις και τα χωριά κατά την εποχή εκείνη, την ιστορία, τον πολιτισμό και τη γεωγραφία τους. Στο πρώτο τόμο του «Seyahatnâme» γίνεται περιγραφή της Κωνσταντινούπολης και θεωρείται από τους μελετητές καλή πηγή για να γνωρίσει κάποιος την οθωμανική πρωτεύουσα του 17ου αιώνα.