Η ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΚΑΙ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ - Γεώργιος Ν. Μανιάτης

Μαλακό εξώφυλλο.
Δημοτική γλώσσα, μονοτονικό σύστημα.
Άριστη κατάσταση. Αμεταχείριστο.
Βιβλίο φιλοσοφικής μελέτης.
Η ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΚΑΙ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ
Συγγραφέας: Γεώργιος Ν. Μανιάτης
Εκδόσεις: ΠΑΠΑΖΗΣΗ
Έτος εκδόσεως: 2001
Αριθμός σελίδων: 424
Διαστάσεις: 24x17
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
Πρόλογος
Εισαγωγή
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Η ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ
1.1. Η κοσμολογική ερμηνεία της μεταβολής
1.1.1. Η μεταφορά του ποταμού
1.1.2. Η μεταφορά του κυκεώνος
1.1.3. Τα αιτία της μεταβολής
Ι. Ο χρόνος (ώραι)
ΙΙ. Ο κάματος
1.1.4. Η μεταβολή εν πάντα
1.2. Η οντολογική ερμηνεία της μεταβολής
1.2.1. Η μεταβολή του πυρός
1.2.2. Η μεταβολή του θεού
1.2.3. Είναι και μεταβολή
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ
2.1. Η κοσμολογική ερμηνεία της ταυτότητας
2.1.1. Είς, κοινός και αυτός κόσμος
2.1.2. Η μεταφορά του ποταμού
2.1.3. Η μεταφορά του κυκεώνος
2.1.4. Εν πάντα
2.2. Η οντολογική ερμηνεία της ταυτότητας: η ταυτότητα στις εκφάνσεις του Είναι
2.2.1. Πύρ
2.2.2. Λόγος
2.2.3. Θεός
2.2.4. Έρις
2.2.5. Δίκη
2.2.6. Πόλεμος
2.2.7. Αιών
2.2.8. Σοφόν
2.2.9. Χρησμοσύνη ή χρεώ και κόρος
2.2.10. Κεραυνός
2.2.11. Νόμος
2.2.12. Γνώμη
2.2.13. Είναι και ταυτότητα
Επίλογος
Summary
Βιβλιογραφία
Πίνακες
Ευρετήριο
---
Η πραγματεία αυτή έχει ως στόχο της την πρωτότυπη κατάδειξη της συμπαντικής σκέψης του Ηράκλειτου, συγκεκριμένα ως προς το θέμα: «Μεταβολή και ταυτότητα του κόσμου και του Είναι». Τι σημαίνει ότι ο Ηράκλειτος σκέπτεται τη μεταβολή και την ταυτότητα του κόσμου και του Είναι; Σημαίνει ότι ο Ηράκλειτος σκέπτεται ταυτόχρονα τον κόσμο και το Είναι ως μεταβολή και ταυτότητα μαζί, κι όχι το ένα ή το άλλο μόνο, ενάντια μεταξύ τους, όπως έχει θεωρηθεί έως σήμερα. Σημαίνει ότι σκέπτεται τον κόσμο και το Είναι ως αιώνια μεταβαλλόμενο και ίδιο ταυτόχρονα, κάνοντας πρώτος μία κοσμολογία, η οποία συναντά σήμερα τις πιο πρόσφατες αστροφυσικές θεωρίες με έναν τρόπο πράγματι αξιοθαύμαστο. Σημαίνει ότι ο Ηράκλειτος είναι ταυτόχρονα ο φιλόσοφος της αιώνιας μεταβολής και ταυτότητας. Απώτερος σκοπός αυτής της πραγματείας είναι η διόρθωση της από αρχαίων χρόνων παρερμήνευσης του Ηράκλειτου μόνο ως φιλοσόφου της μεταβολής, και η εκ νέου ανάδειξή του ταυτόχρονα και ως φιλοσόφου της ταυτότητας, όσον αφορά στον κόσμο και στο Είναι. Επίσης, σκοπός της παρούσης πραγματείας είναι και η ταυτόχρονη διόρθωση της παρερμήνευσης του Ηράκλειτου μόνο ως φιλοσόφου του Γίγνεσθαι, και η εκ νέου ανάδειξή του ταυτόχρονα και ως φιλοσόφου του Είναι, καταδεικνύοντας έτσι την ιδιότυπη κατ' αυτόν φύση του συμπαντικού Γίγνεσθαι-Είναι ως αιτίου της μεταβολής και ταυτότητας του σύμπαντος κόσμου.
(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)
 
Ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος (αρχ. Ἡράκλειτος ὁ Ἐφέσιος) ήταν Έλληνας προσωκρατικός φιλόσοφος που έζησε τον 6ο με 5ο π.Χ. αιώνα στην Έφεσο, στην Ιωνία της Μικράς Ασίας. Ήταν απόγονος του ιδρυτή της πόλης, Ανδρόκλου. Λόγω της έλλειψης γνώσης για το σύνολο του έργου του, καθώς λίγα έχουν διασωθεί, αλλά και για την αινιγματική φύση της φιλοσοφίας του, καλείται «Σκοτεινός».
Ο Ηράκλειτος είναι γνωστός για την ιδέα της συνεχούς αλλαγής που διέπει ως νόμος το σύμπαν. Δική του είναι η φράση «Κανείς δεν μπορεί να μπει στο ίδιο ποτάμι δύο φορές». Πίστευε στο ότι ο κόσμος δημιουργείται από τη «φωτιά», την αντίθεση και τον πόλεμο μεταξύ των αντιθέτων, στο οποίο συμπληρώνει: «τα εναντιόδρομα έχουν ενιαία φορά - από τα αντίθετα γεννιέται η ωραιότερη αρμονία».
Στον Ηράκλειτο αποδίδεται ένα έργο με τίτλο Περί Φύσεως, το οποίο χωρίζεται σε τρία μέρη με περιεχόμενο πολιτικό, θεολογικό και κοσμογονικό. Από τα λιγοστά αποσπάσματα που έχουν διασωθεί, φαίνεται πως ο χαρακτήρας του γραπτού έργου του είναι αποφθεγματικός. Η δομή και σύνθεση των αφορισμών του είναι λεπτομερειακά επεξεργασμένη και το ύφος του αινιγματικό. Αυτός είναι άλλωστε ο βασικός λόγος για τον οποίο αποκλήθηκε «σκοτεινός».
1. Ο βασιλιάς στον οποίο ανήκει το δελφικό μαντείο ούτε λέγει ούτε κρύπτει αλλά δίνει σημάδια.
2. Δεν μπορείς να μπεις στο ίδιο ποτάμι για δεύτερη φορά.
Χαρακτηρίζοντας με αυτόν τον τρόπο το έργο του, ο Ηράκλειτος υποδεικνύει ότι δεν αποκαλύπτει τη σκέψη του με άμεσο τρόπο, ούτε όμως επιχειρεί να παραπλανήσει τους ακροατές του. Παρέχει τα σημάδια, τα οποία εκείνοι καλούνται να εννοήσουν με τον ορθό τρόπο. Η φιλοσοφία του, πάλι με τα λόγια του ίδιου, δεν είναι μια αυθαίρετη και υποκειμενική κατασκευή αλλά μια έκφραση του λόγου που διέπει τα πάντα, όσο και αν μένει απρόσιτος στους πολλούς. Η δυσκολία κατανόησης του λόγου του δεν οφείλεται επομένως σε δική του ιδιορρυθμία, αλλά στην αδυναμία των πολλών να εννοήσουν όχι τα λόγια του αλλά τον ίδιο τον «λόγο».
Στις ρήσεις του αναφέρεται ο «Λόγος», π.χ. «τα πάντα διέπονται από τον Λόγο» κάτι που έχει γίνει αντικείμενο πολλών ερμηνειών καθώς η φιλοσοφική σκέψη και η ορολογία της ήταν τότε ακόμα στα πρώτα στάδια. Ακόμη και σήμερα η λέξη «λόγος» αντανακλά τόσα πολλά νοήματα στη χρήση της στην ελληνική που δεν μπορεί να αποδοθεί απλώς λεξικογραφικά, χωρίς συνοδό ερμηνεία από παραδείγματα, ιδίως σε άλλες γλώσσες. Στον Ηράκλειτο η έννοια λόγος έχει επίσης πολλές σημασίες και εννοιακές αποχρώσεις. Σημαίνει ομιλία (προφορικός λόγος), αλλά και ρυθμιστική αρχή που διέπει το σύνολο της πραγματικότητας και συνδέει με σχέσεις αναλογίας τα πάντα. Επομένως, εδώ ο λόγος είναι η αιώνια καθολική σχέση που ρυθμίζει την πραγματικότητα, όπως αυτή εκφράζεται γλωσσικά.
Μέλημα του φιλόσοφου είναι η αφύπνιση των ανθρώπων και η καθοδήγησή τους προς την ομολογία, προς τη λογική σκέψη που καθορίζει και συνδέει τη βαθύτερη φύση των πραγμάτων. Με αυτόν τον τρόπο διακρίνει την «πολυμάθεια» από την ουσιαστική και βαθιά γνώση των πραγμάτων.
 
Μανιάτης, Γεώργιος Ν.
Γεννήθηκε στην Τρίπολη Αρκαδίας, και ζει στην Κινέττα Αττικής. Έχει σπουδάσει Φιλοσοφία στην Ελλάδα και στην Αμερική, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Claremont Graduate University, CA, και στο Southern Illinois Universityat Carbondale, IL. Ειδικεύεται κυρίως στην Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία. Έχει διδάξει Φιλοσοφία στο Southern Illinois Universityat Carbondale, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Universityof La Verne, Athens, στο Πανεπιστήμιο Πατρών, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, και στο Deree - The American College of Greece, όπου διδάσκει έως σήμερα.